Bajki terapeutyczne

 

Praca nauczyciela (w dużej mierze) polega na szukaniu nowych rozwiązań i metod w pracy z dziećmi. Nie zawsze nasze dotychczasowe metody „poskutkują”, zwłaszcza w pracy z nową grupą. Inaczej ma się sytuacja z dziećmi będącymi pod opieką terapeutów – tu nigdy nie zastosowałam takiej samej metody na moich wychowankach. Jest jednak jedna metoda, którą stosuję zarówno w pracy z całą grupą, jak i w pracy indywidualnej z pojedynczymi dziećmi. A jest to bajkoterapia. Dlatego w Biblioteczki Nauczycielki przedszkola nie może zabraknąć „Bajek Terapeutycznych” dr Molickiej.

Wpisując hasło „dr Maria Molicka” zobaczycie, że wyskoczy wam tysiące wyników znajdujących się pod tym nazwiskiem. Na samo nazwisko Molicka mogliście trafić w wielu magazynach (głównie psychologicznych), na półkach księgarń i bibliotek, w artykułach o spotkaniach autorskich oraz w relacjach z różnego rodzaju szkoleń – pani doktor wzięła udział w niezliczonej ilości przedsięwzięć propagujących terapię przez czytanie. Zazdroszczę wszystkim jej studentom – czułabym dożywotni zaszczyt, gdyby została moim nauczycielem akademickim.

Wydawnictwo Media Rodzina współpracujące z panią doktor od wielu lat, przygotowało taką notkę o autorce:

Maria Molicka, dr psychologii klinicznej dziecka, to autorka metody nazywanej bajkoterapią. Jest to dziedzina z pogranicza nauki i sztuki. Wykorzystuje się ją do pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym, jak również wczesnoszkolnym. Autorka publikowała osiem książek i wiele artykułów poświęconych roli bajek terapeutycznych (tekstów nacechowanych terapeutycznie) w budowaniu zasobów osobistych i w terapii. Wśród nich są dwa zbiory bajek terapeutycznych. Niektóre z jej książek zostały przetłumaczone i wydane na Litwie, Ukrainie, a także w Czechach.

Książka dr Molickiej pt. „Bajki terapeutyczne” trafiła do mnie za namową moich nauczycieli akademickich, którzy bardzo polecali ją do regularnej pracy z dziećmi. Wówczas, będąc jeszcze mało świadomą osobą, dość sceptycznie podchodziłam do „bajkoterapii” w ogóle. Dziś wycofuję się ze wszystkiego co kiedyś mówiłam i pisałam o tej metodzie.

„Bajki terapeutyczne” to świetnie napisana książka, wbrew temu co możemy przeczytać w opiniach i recenzjach na popularnych portalach poświęconym książkom. Znajdziemy tu bajki niezwykle pomocne w zapobieganiu lękom w trudnych - nieznanych dzieciom sytuacjach, tj. zagubienie się w obcym miejscu, strach przed porzuceniem przez rodziców, obawa przed wyśmianiem przez grupę rówieśniczą, lęk przed ciemnością, ale także strach przed rodzicem spożywającym alkohol. Tematyka jest różna, jednak każda jest ważna! Pamiętajmy, że każdy lęk dziecka powoduje u niego reakcje somatyczne (tzn. fizyczne, takie jak drżenie, nieadekwatna reakcja na „zwyczajną sytuację lub pochłanianie całej uwagi dziecka), a wówczas zadaniem nauczyciela staje się przekazanie właściwych wzorów zachowań, co działa uspokajająco na dzieci.

W praktyce wygląda to tak, że bajka stanowi wstęp do rozmowy na temat danego lęku. Bohaterowie, zazwyczaj zwierzątka lub postacie fantastyczne), koniecznie nazwane inaczej niż dziecko, ukazują dany problem, a potem wskazują konkretne sposoby radzenia sobie z daną sytuacją. Ważna jest ta analiza bohatera, ponieważ pokazujemy na nim, jakie umiejętności radzenia sobie w trudnej sytuacji ma nabyć dziecko, aby mogło potem sobie poradzić z lękiem i myśleć o sobie pozytywnie („ja też dam radę”). Każda bajka dr Molickiej umiejscowiona jest w znanych dziecku przestrzeniach – na ulicy, w szpitalu, w domu itp. przez co dziecko łatwo wyobrazi sobie daną sytuację i odnajdzie się w niej.

We wstępie książki dr Molicka pisze:

(…) bajki terapeutyczne należy stosować, gdy dziecko jest w sytuacji lękotwórczej i doświadcza lęku. Także wtedy, gdy objawia niepokój, bądź w celach profilaktycznych. Poprzez kontakt z bajką terapeutyczną dziecko w sytuacji, gdy doświadcza lęku (np. jest hospitalizowane), otrzymuje wsparcie, uczy się pozytywnego myślenia o sytuacji, w której się znalazło, zastępczo zaspokaja potrzeby, jak również uświadamia sobie własne uczucia, ich objawy i przyczyny.

Powyższe słowa przeczytajcie dwa razy, powoli i na głos. Są niezmiernie ważne.

Negatywne komentarze o książce pojawiają się często, jednak wynikają one z braku doświadczenia w pracy z bajkami terapeutycznymi. Samo przeczytanie bajki nie wystarczy! Stanowi ona wspaniały, ale tylko wstęp do pracy z dzieckiem nad konkretnym problemem. Po przeczytaniu bajki musi nastąpić rozmowa, analiza i odnalezienie przez dziecko (!) elementów, które pomogą mu w dialogu z samym sobą, aby mogło „przepracować” problem.

Przed rozpoczęciem pracy z użyciem „Bajek terapeutycznych” konieczne jest przestudiowanie wstępu, gdzie dr Molicka w fantastyczny sposób opisuje mechanizmy odbioru bajek terapeutycznych. Ja gorąco zachęcam do pracy z tą lekturą. Mi pomogła w kilku sytuacjach i miałam silne odczucie, że książka miała „siłę sprawczą”. Dlatego serdecznie polecam.

Tytuł: Bajki terapeutyczne cz. 1
Autor: Maria Molicka
Wydawnictwo: Media Rodzina
Rok Wydania: 1999
Cena: 29zł